Σημάδεψε την αρχιτεκτονική της Αθήνας μέχρι το ξεκίνημα της «αντιπαροχής». Είναι ο αρχιτέκτονας πεντακοσίων και πλέον από τα ωραιότερα κτίρια στην πρωτεύουσα, ανάμεσά τους το Προεδρικό Μέγαρο, το Εθνικό Θέατρο, το «Ιλίου Μέλαθρον» και δεκάδων άλλων στην περιφέρεια, όπως το Δημαρχείο της Ερμούπολης, το θέατρο Απόλλων στην Πάτρα.
Πολλά διατηρούνται και αποτελούν αρχιτεκτονικά στολίδια, άλλα, πολλά επίσης, κατεδαφίστηκαν, αφού πρώτα είχε προλάβει να τα ζωγραφίσει ο Γιάννης Τσαρούχης.
Ο λόγος για τον Σάξονα Ερνέστο Τσίλλερ, τον «ποιητή της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής», στο έργο του οποίου η Εθνική Πινακοθήκη αφιερώνει μια μεγάλη έκθεση, από το τελευταίο δεκαήμερο του Μαρτίου έως τον Αύγουστο. Θα είναι μια έκθεση κατά πολύ μεγαλύτερης έκτασης από εκείνη του 1973, με αφορμή τα 50 χρόνια από τον θάνατο του Τσίλλερ (1837-1923). Τότε είχαν παρουσιαστεί 80 σχέδια, ενώ τώρα θα απλωθεί το σύνολο των 400 σχεδίων που έχει στις συλλογές της η Εθνική Πινακοθήκη και είχαν αγοραστεί το 1961, επί διευθύνσεως Μαρίνου Καλλιγά, αντί 20.000 δρχ.
Η τιμή θεωρείται «λίαν συμφέρουσα», καθώς την ίδια εποχή ένα γλυπτό του Καπράλου έφτανε στο ίδιο ποσό.
Επιπλέον, εκτός από έγγραφα, επιστολές και φωτογραφίες, θα παρουσιαστούν περί τα εκατό ακόμη σχέδια-δάνεια από τη Σύρο (Δημαρχείο), το Εθνικό Θέατρο, την Ακαδημία και την Εθνική Βιβλιοθήκη που μαζί με το Πανεπιστήμιο συγκροτούν τη λεγόμενη «τριλογία του νεοκλασικισμού» στην οδό Πανεπιστημίου, την κατασκευή της οποίας ο Τσίλλερ επέβλεψε, κατ’ εντολήν του μεγάλου Δανού αρχιτέκτονα και δασκάλου του στη Βιέννη, Θεόφιλου Χάνσεν.
Αρχιτέκτονας, ζωγράφος, ερευνητής, λάτρης της αρχαιότητας, ο Τσίλλερ ήρθε είκοσι τεσσάρων ετών, το 1861, στην Αθήνα, έναν χρόνο πριν από την έξωση του Οθωνα. Η Αθήνα τού φάνηκε σαν «μεγάλο χωριό», το οποίο όμως έφερε τη σφραγίδα του νεοκλασικού ύφους που της είχαν δώσει οι Βαυαροί αρχιτέκτονες.
Η αποστολή του, από τον Χάνσεν, ήταν να επιβλέψει την ανέγερση της Σιναίας Ακαδημίας, με χρηματοδότηση του βαρόνου Σίμωνος Σίνα, από τη Βιέννη.
Το έργο ολοκληρώθηκε το 1890. Παράλληλα, ο Τσίλλερ ανακαλύπτει τις ελληνικές αρχαιότητες, μελετά την αρχιτεκτονική δομή του Παρθενώνα και τα αρχιτεκτονικά στοιχεία του Θησείου, του Ερεχθείου, της Αφαίας κ.ά. και τα μεταφέρει ως διακοσμητικά στοιχεία στις κατοικίες του, εξελληνίζοντας την αρχιτεκτονική του και διαμορφώνοντας ένα «πλουραλιστικό - εκλεκτικιστικό ύφος, στο πλαίσιο του κλασικισμού», σύμφωνα με τη Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα.
Η σύνδεσή του με το παλάτι και τον Γεώργιο Α’, την αριστοκρατία και τους πλούσιους της εποχής, τον κάνουν περιζήτητο και εκείνον που θα προσδιορίσει την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία της Αθήνας και άλλων πόλεων. Παράλληλα, «εξελλήνισε» και την προσωπική του ζωή - παντρεύτηκε Ελληνίδα και έκανε δεύτερη πατρίδα του την Ελλάδα.
Τα έργα του Τσίλλερ είναι πολλά: Μέγαρο Σταθάτου, Μέγαρο Ανδρέα Συγγρού (σήμερα ΥΠΕΞ), Δημοτικό Θέατρο (πλατεία Κοτζιά, γκρεμίστηκε το 1940), Θέατρο Πατρών, Θέατρο Ζακύνθου (καταστράφηκε από τους σεισμούς του 1953), Μέγαρο Μελά κ.ά. Προσόψεις κάποιων θα στηθούν στην έκθεση από τον αρχιτέκτονα Βασίλη Κολώνα, σε περίπου φυσικό μέγεθος, σαν να μπαίνεις μέσα σε αυτά, όπου και τα σχετικά σχέδια.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν σχέδια από έργα που δεν υλοποιήθηκαν, όπως οι «ντελικάτες υδατογραφίες», αναφέρει η επιμελήτρια Μαριλένα Κασιμάτη, για τη διαμόρφωση του Λυκαβηττού σε τόπο αναψυχής. Κάτι τέτοιο θα στοίχιζε πολλά. Ευτυχώς υλοποιήθηκε η αναδάσωση του λόφου με πεύκα.
Θύμα σκανδάλων
Ο Τσίλλερ έπεσε θύμα των οικονομικών σκανδάλων κατά την ανέγερση του Ζαππείου. Αρνήθηκε να καλύψει τις καταχρήσεις και αυτό του στοίχισε την απομάκρυνση από την επίβλεψη του έργου, αλλά και την απόλυσή του, το 1883, από τη θέση του καθηγητή Αρχιτεκτονικής. Πέθανε πάμπτωχος.
Δ.Ρ.
Info:
Εθνική Πινακοθήκη, Μιχαλακοπούλου 1 και Βασ. Κωνσταντίνου 50, Αθήνα
Από τη Δευτέρα 22 Μαρτίου, μέχρι τέλη Αυγούστου
Γενική είσοδος: 6,50 €// Μειωμένο εισιτήριο: 3,00 €
Ωράριο λειτουργίας Δευτέρα-Σάββατο: 09:00 - 15:00, Κυριακή: 10:00 - 14:00
Τρίτη: κλειστά.
www.e-go.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου