ΑΚΡΑΙΑ ΚΑΙΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ - Παρελθόν, παρόν & μέλλον

Οι πρώτες ενδείξεις για απόκλιση των κλιματικών παραμέτρων από τη μακροπρόθεσμη μέση τους τιμή ξεκίνησαν προς το τέλος της δεκαετίας του ΄70. Τα δύο φαινόμενα, που έδωσαν ιδιαίτερη ώθηση στην επιστημονική έρευνα και ανησύχησαν τους επιστήμονες, ήταν "η τρύπα του όζοντος" και "το φαινόμενο του θερμοκηπίου". Με την πάροδο του χρόνου, έκαναν την εμφάνισή τους τα λεγόμενα "ακραία καιρικά φαινόμενα", όπως οι παρατεταμένοι καύσωνες, οι μεγάλες πλημμύρες και οι απροσδόκητες χιονοπτώσεις τα τελευταία χρόνια στο μέσο του καλοκαιριού σε μερικές ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ελλάδα, η συστηματική παρακολούθηση των αλλαγών του κλίματος ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ΄90, όταν η χώρα μας πλήγηκε από παρατεταμένες ξηρασίες, που είχαν σαν αποτέλεσμα τη δραστική μείωση των υδάτινων αποθεμάτων της χώρας.
Τη διεθνή επιστημονική κοινότητα έχει απασχολήσει και συνεχίζει να απασχολεί το γενικότερο ερώτημα αν ο ανθρώπινος παράγοντας ενέχεται, και κατά πόσο, στις παρατηρούμενες μεταβολές του καιρού. Η επιστημονική έρευνα έχει καταλήξει σε δύο διϊστάμενες απόψεις. Η πρώτη, και αποδεκτή από τις κυβερνήσεις πολλών κρατώ,, θεωρεί ότι οι ανεξέλεγκτες ανθρώπινες δραστηριότητες κατάφεραν ένα πλήγμα στην "οικολογική ισορροπία του πλανήτη" με τα γνωστά αποτελέσματα που βιώνουμε τα τελευταία δέκα χρόνια. Η δεύτερη επιστημονική άποψη δέχεται ότι ο ανθρώπινος παράγοντας παίζει κα΄ποιο ρόλο στις κλιματικές αλλαγές, αλλά η προσοχή πρέπει να επικεντρωθεί κυρίως σε εξωγήινα αίτια κύρια. Σταχυολογώντας τα αποτελέσματα των παραπάνω ερευνητικών προσπαθειών, η ελληνική επιστημονική έρευνα έχει στρέψει το ενδιαφέρον της στη διερεύνηση της επίδρασης στον ελλαδικό χώρο των ακραίων καιρικών φαινομένων που συμβαίνουν μακράν της χώρας μας.
Γίνεται πολύς λόγος για το απόλυτα φυσιολογικό φαινόμενο του "Ελ Νίνιο", μιας οριζόντιας παλινδρομικής κίνησης της επιφανειακής θερμοκρασίας των υδάτων του Ν. Ειρηνικού Ωκεανού. Επειδή η περιοδικότητα και η ένταση του "Ελ Νίνιο" δεν είναι σταθερές, δημιουργούνται εστίες ανωμαλίες στα καιρικά φαινόμενα, που μπορεί να συμβάλουν στις κλιματικές αλλαγές του πλανήτη μας, λόγω της γνωστής αλληλεπίδρασης ωκεανών και ατμόσφαιρας. Επειδή το "Ελ Νίνιο" είναι ένα φαινόμενο μεγάλης κλίμακας του νότιου ημισφαιρίου, αναζητούνται οι παράγοντες εκείνοι που είτε επιφέρουν αλλαγές στην περιοδικότητά του είτε μεταβάλλουν την έντασή του. Οι ποικίλλες, λοιπόν, μελέτες έχουν δείξει την ύπαρξη συσχέτισης, άλλοτε ισχυρής και άλλοτε ασθενούς, του "Ελ Νίνιο" με κατά τόπους ακραία καιρικά φαινόμενα. Για παράδειγμα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι σφοδροί τυφώνες έχουν συσχετισθεί με την απουσία ή όχι του "Ελ Νίνιο". Σχετικά με την περιοχή της Ευρώπης δεν είναι ακόμα ξεκάθαρα τα πράγματα. Θα πρέπει, δε, να είμαστε πολύ συγκρατημένοι στην πιθανότητα επίδρασης του "Ελ Νίνιο" στη χώρα μας και γενικά τη Ν.Α. Ευρώπη.


Ενεργειακό ισοζύγιο

Όσον αφορά τη διερεύνηση των πραγματικών αιτιών δημιουργίας των κλιματικών μεταβολών, υφίσταται η άποψη της διαταραχής του ενεργειακού ισοζυγίου της γης. Με τον όρο αυτό εννοούμε το ποσό ενέργειας του ήλιου που εισέρχεται στην ατμόσφαιρα σε σχέση με εκείνο που εκπέμπει από τη γη προς το διάστημα. Σε μια "φυσική" ατμόσφαιρα το 70% της εισερχόμενης στη γήινη ατμόσφαιρα ηλιακής ενέργειας απορροφάται από τη γη και την ατμόσφαιρά της, ενώ το υπόλοιπο 30% επανεκπέμπεται προς το διάστημα σε μορφή θερμότητας (υπέρυθρη ακτινοβολία). Το ενεργειακό ισοζύγιο έχει σαν συνέπεια τη διατήρησης του θερμικού ισοζυγίου στην ατμόσφαιρα, δηλαδή τη διατήρηση της κατανομής της θερμοκρασίας μέσα στην ατμόσφαιρα σε οριζόντια και κατακόρυφη έννοια. Όταν, για κάποιο λόγο, διαφοροποιηθούν τα ποσά απορρόφησης και επανεκπομπής της ακτινοβολίας, μεταβάλλεται τοπικά το ενεργειακό (και το θερμικό) ισοζύγιο. Έτσι, δημιουργείται μεταβολή στην κατανομή της απορροφούμενης και επανεκπεμπόμενης ενέργειας, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει δυνάμεις ικανές να οδηγήσουν σε ασυνήθιστα (για την εποχή ή την περιοχή) καιρικά φαινόμενα. Το αποτέλεσμα είναι να λέμε ότι "ο καιρός τρελάθηκε". Μία από τις κύριες αιτίες διατάραξης της ισορροπίας του ενεργειακού ισοζυγίου έχει φανεί ότι είναι η εισαγωγή στην ατμόσφαιρα θεϊκών αερολυμάτων ανθρωπογενούς προέλευσης.
Με αφορμή την συνύπαρξη των δύο αντίθετων επιστημονικών απόψεων, έχουμε και τις διαφορετικές τοποθετήσεις τους επί του θέματος του ενεργειακού ισοζυγίου. Η μια μερίδα επιστημόνων πιστεύει ότι αυτό επηρεάζει αρνητικά από τον άνθρωπο σε διαφορετικό βαθμό κατά τόπους. Η άλλη θεωρεί ότι το ποσοστό στο οποίο ο άνθρωπος συμβάλλει αρνητικά ανάγεται στο 10% ενώ το υπόλοιπο 90% οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στις επιδράσεις του ήλιου. Ο ήλιος, με το γνωστό 11ετή κύκλο των ηλιακών κηλίδων, αλλά και άλλους με πολύ μεγαλύτερη περίοδο (π.χ. 80 ή 160 ετών), καθορίζει την άφιξη μεγαλύτερου ή μικρότερου ποσού ενέργειας στη γη και επηρεάζει το ενεργειακό ισοζύγιο, όχι σε ποσοστιαία, αλλά ποσοτική βάση.


Το μέλλον των κλιματικών μεταβολών

Η φύση είναι φτιαγμένη για αυτοπροσαρμογή και αυτοκάθαρση. Οι κλιματικές αλλαγές θα συνεχίσουν να υφίστανται στα πλαίσια που εκδηλώνονται και σήμερα, αλλά κάτω από τα σημερινά δεδομένα η φύση μπορεί να βρει στο μέλλον νέα ισορροπία. Το επόμενο στάδιο που μπορεί να δημιουργήσει αυξημένη ανησυχία είναι η περίπτωση μεταβολής (ή ανατροπής) των σημερινών δεδομένων και η μετατροπή των κλιματικών αλλαγών από τοπικές σε περιοχικές. Να έχουμε, για παράδειγμα, ταυτόχρονες πλημμύρες σε όλη την Α. Μεσόγειο ή να εκδηλωθεί μια θεομηνία σε ομάδα γειτονικών κρατών ή ακόμα και σε ολόκληρη ήπειρο.
Προσωπικά, και με κάθε επιφύλαξη, θα έβλεπα έναν τέτοιο κίνδυνο να είναι ορατός μετά το πέρας μιας εικοσαετίας. Και αυτή τη θέση την υποστηρίζω υπό την προϋπόθεση ότι για τα επόμενα είκοσι χρόνια θα συνεχίσουμε να έχουμε άνοδο της θερμοκρασίας σε πλανητικό επίπεδο, όπως πολλά μοντέλα προβλέπουν, με το ρυθμό των τελευταίων δεκαετιών.


Τρύπα του όζοντος

Είναι γνωστό πως η δημιουργία τρύπας (λέπτυνσης) στη στοιβάδα του όζοντος έχει ανθρωπογενή προέλευση και οφείλεται στη συσσώρευση χημικών ουσιών στη στρατόσφαιρα (των χλωροφθορανθράκων κύρια που περιέχονται σε συσκευασίες με τη μορφή σπρέϋ και τα ψυγεία). Το στρατοσφαιρικό όζον επιδρά ευεργετικά μειώνοντας την επίδραση της επιβλαβούς υπεριώδους ακτινοβολίας. Αυτό σημαίνει ότι αν οι υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου έφταναν στην επιφάνεια της γης με αμείωτη ένταση, η ζωή θα ήταν υπό αίρεση. Αν, λοιπόν, δεν λάβουμε άμεσα μέτρα, η ανθρώπινη ύπαρξη, σε ένα όχι και τόσο μακρινό μέλλον, θα μπει σε μεγάλες περιπέτειες. Ήδη, οι καρκίνοι του δέρματος έχουν αυξηθεί δραματικά σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σε σχέση με τις κλιματικές αλλαγές, θα ήθελα να σημειώσω ότι η τρύπα του όζοντος δεν είναι το κυρίαρχο γενεσιουργό αίτιο, το οποίο οδηγεί τα καιρικά φαινόμενα. Οι παρεκτροπές που παρατηρούνται στα καιρικά φαινόμενα, εκτός της διαταραχής του ενεργειακού ισοζυγίου και του φαινομένου Ελ Νίνιο, έχουν σχέση με το φαινόμενο του θερμοκηπίου, δηλαδή, την αύξηση της επιφανειακής θερμοκρασίας του πλανήτη μας. Λόγω της αύξησης στο ρυθμό της εκπεμπόμενης (θερμικής) ακτινοβολίας υπάρχει μια άνοδος της θερμοκρασίας, στο ύψος, όπου συσσωρεύεται αυτή η ενέργεια. Με τον αυξανόμενο ρυθμό στο πάχος της "θέρμης" στοιβάδας στην ατμόσφαιρα έχει παρατηρηθεί μια γενικότερη αύξηση της επιφανειακής θερμοκρασίας κατά 0,3-0,6 βαθμούς Κελσίου από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα, ενώ προβλέπεται πως, έως τα μέσα του 21ου αιώνα, η επιφανειακή θερμοκρασία του πλανήτη μας θα αυξηθεί παραπέρα κατά 1-3 βαθμούς Κελσίου. Κύριο αίτιο του φαινομένου του θερμοκηπίου είναι η αυξανόμενη εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου (των δύο κύριων θερμοκηπιακών αερίων, όπως ονομάζονται) είπε από βιομηχανική δραστηριότητα είτε από την ανεξέλεγκτη καύση δασών και βιομάζας.


Ακραία καιρικά φαινόμενα

Ένας μεγάλος κίνδυνος, που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε, είναι οι παρατεταμένες ξηρασίες, φαινόμενο που ζήσαμε, ήδη, στις αρχές της δεκαετίας του ΄90 και ενδέχεται να επιστρέψει δριμύτερο. Δεύτερη πληγή είναι οι πυρκαγιές των δασών που, ευνοημένες από παρατεταμένες ξηρασίες, θα επιφέρουν όλο και πιο ολέθρια αποτελέσματα στα δάση και το οικοσύστημα γενικότερα. Ένας τρίτος κίνδυνος, λιγότερα άμεσος, είναι αυτός της ερημοποίησης. Συνθήκες ερημοποίησης δημιουργούνται όταν το κλίμα μιας περιοχής μεταβληθεί και μοιάζει με αυτό της ερήμου, δηλαδή, παρουσιάζει μεγάλη θερμοκρασία την ημέρα και πολύ μικρή τη νύκτα, ενώ οι βροχοπτώσεις μειωθούν αισθητά (έως μηδενικές). Οι γεωπονοδασολόγοι που χρησιμοποιούν τεχνολογία, έχουν παρουσιάσει στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία έχει αρχίσει να εμφανίζεται το φαινόμενο της ερημοποίησης στο νοτιοανατολικό άκρο της Κρήτης. Ένα τέτοιο φαινόμενο, για να αναπτυχθεί, χρειάζεται περίοδο δεκαετιών, ίσως και αιώνα. Στο παράδειγμα της Κρήτης συγκεκριμένα, μπορεί να επεκταθούν οι συνθήκες ερημοποίησης σε μία μικρή λωρίδα που να καλύπτει όλο το νότιο τμήμα του νησιού. Αν συνεχιστεί η ανάπτυξη της ερημοποίησης με τον ίδιο ρυθμό, είναι πιθανό στο μέλλον το φαινόμενο αυτό να συμπεριλάβει όλη την Κρήτη. Εκτός των παραπάνω συνεπειών,ασυνήθιστες πλημμύρες, χιονοπτώσεις και μη αναμενόμενες αυξομειώσεις της θερμοκρασίας θα συνεχίσουν να παρατηρούνται και στο μέλλον, αν ο άνθρωπος δεν λάβει δραστικά και αποτελεσματικά μέτρα σε παγκόσμια κλίμακα για το κομμάτι εκείνο που τον αφορά και τον ενοχοποιεί στις κλιματικές αλλαγές.


Κλιματικές μεταβολές, πραγματικότητα ή ψευδαίσθηση;

Αλλά το μεγάλο ερώτημα είναι: οδεύουμε πραγματικά προς τα εκεί ή όχι; Η απάντηση, προς το παρόν, είναι δυνατόν να δοθεί από μέντιουμ μόνο. Οι παρούσες προβλέψεις των μοντέλων για επιδείνωση των κλιματικών αλλαγών θα μπορέσουν να πιστοποιηθούν ή να απορριφθούν από τις επερχόμενες γενεές κατά πάσα πιθανότητα. Το γεγονός, όμως, ότι και στο μακρινό παρελθόν έχουν υπάρξει ακραία (με τη σημερινή έννοια) καιρικά φαινόμενα,μας θέτει και τη διάσταση της ψευδαίσθησης.

Πηγή: Περιοδικό ΕΡΕΥΝΩΝΤΑΣ

Ανακλήθηκαν εμβόλια στον Καναδά

Ασυνήθιστος αριθμός «σοβαρών» αλλεργικών αντιδράσεων στο εμβόλιο κατά του ιού H1N1 της πανδημικής νέας γρίπης καταγράφηκε πρόσφατα στον Καναδά, όπου ανακλήθηκε μια παρτίδα εμβολίων φαρμακευτικού ομίλου, όπως ανακοίνωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
«Ένας ασυνήθιστος αριθμός σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων στο εμβόλιο καταγράφηκαν στον Καναδά», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο εκπρόσωπος του ΠΟΥ Τόμας Έιμπραχαμ. «Οι καναδικές αρχές ανακάλεσαν μια παρτίδα του εμβολίου» και «διεξάγουν τις έρευνες» που είναι απαραίτητες για να διαπιστωθούν τα αίτια αυτών των αλλεργιών, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος χωρίς να διευκρινίσει τον ακριβή αριθμό των σοβαρών κρουσμάτων που εντοπίσθηκαν.
Ο ίδιος διαβεβαίωσε ότι ο ΠΟΥ δεν συνιστά αυτή τη στιγμή να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα εμβόλια και δεν αλλάζει τις συστάσεις του σχετικά μ' αυτά. Ο βρετανικός φαρμακευτικός όμιλος από την πλευρά του ανακοίνωσε ότι «συνεχίζει να ερευνά» τους λόγους για τους οποίους μία παρτίδα του εμβολίου του κατά της πανδημικής νέας γρίπης H1N1 προκάλεσε κατά τα φαινόμενα σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις σε ορισμένα άτομα στον Καναδά.
Η Εσθονία κατέγραψε το πρώτο θύμα της από τον ιό της γρίπης Η1Ν1 στο πρόσωπο ενός 13χρονου αγοριού, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Κοινωνικών Υποθέσεων της βαλτικής χώρας.
Το παιδί εξέπνευσε στο νοσοκομείο τις πρωινές ώρες της Τρίτης, ενώ συμπτώματα παρουσίασε την περασμένη Παρασκευή, τονίζεται στο ανακοινωθέν. Το υπουργείο όμως δεν διευκρινίζει εάν ο ιός Η1Ν1 προκάλεσε άλλες επιπλοκές στον οργανισμό του αγοριού.
Σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση, το αγόρι δεν έπασχε από κάποια χρόνια ασθένεια, αλλά είχε την ατυχία να προσβληθεί να πνευμονία σχεδόν ταυτόχρονα με τη νέα γρίπη Α.
Οι αρχές τονίζουν ότι από τον περασμένο Μάιο έχουν καταγραφεί 269 κρούσματα της γρίπης Α στην Εσθονία, η οποία στην πλειονότητά της πλήττει παιδιά ηλικίας 10-19 ετών.
Παράλληλα, το δεύτερο θύμα από τη νέα γρίπη Α θρηνεί η Ρουμανία. Πρόκειται για μια 58χρονη γυναίκα από το Μποτοσάνι, στη βορειοανατολική Ρουμανία, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Υγείας της Ρουμανίας, χωρίς να δώσει στη δημοσιότητα περισσότερες λεπτομέρειες.
Το τελευταίο 24ωρο επιβεβαιώθηκαν άλλα 190 κρούσματα νέας γρίπης, ανεβάζοντας το συνολικό αριθμό σε 2.258. Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Υγείας, Αντριαν Στρέινου - Τσέρτσελ, προειδοποίησε πως ο ιός της νέας γρίπης έγινε ακόμα πιο επιθετικός και δήλωσε πως η κατάσταση είναι κρίσιμη, αφού - όπως είπε - «3.300 μέχρι 6.000 άτομα στη χώρα μπορεί να πεθάνουν από τον ιό της νέας γρίπης».
Στο μεταξύ, Με γεωμετρική πρόοδο αυξάνονται τα κρούσματα της νέας «γρίπης των χοίρων» στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ συνεχίζονται κανονικά και οι εμβολιασμοί του πληθυσμού. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει δημοσίευμα της ιστοσελίδας της Ντόιτσε Βέλε («ΝΒ»), περίπου 5 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ήδη εμβολιαστεί στην ΕΕ και οι αρμόδιοι έχουν καταγράψει μόνον «ελαφρές» παρενέργειες.
Παρόλα αυτά, η καχυποψία των Ευρωπαίων πολιτών - και όχι μόνον - έναντι του εμβολίου παραμένει. Στον αντίποδα, 15.000 νέα κρούσματα της γρίπης καταγράφονται κάθε εβδομάδα μόνο στη Γερμανία.
Σύμφωνα, μάλιστα, με το επιδημιολογικό Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ, ο αριθμός αυτός αφορά μόνον στα κρούσματα που έχουν επιβεβαιωθεί εργαστηριακά.
Σύμφωνα με τις ιατρικές αρχές των 27 χωρών μελών, όσοι εμβολιάζονται κατά της γρίπης Α, μπορεί να εμφανίσουν ορισμένες «ελαφρές» παρενέργειες, όπως πυρετός, πονοκέφαλος, ζαλάδα κι αλλεργικές αντιδράσεις. Συνεκτιμώντας τα στοιχεία αυτά, οι ειδικοί του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMEA), αποφάνθηκαν πως τα τρία εμβόλια που κυκλοφορούν στην αγορά, Focetria, Pandemrix και Celvapan, είναι ασφαλή.
Προσωπική υπόθεση ο εμβολιασμός αλλά
Πεπεισμένος, σε ό,τι αφορά στην ποιότητα και των τριών εμβολίων, εμφανίστηκε και ο εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), Γκρέγκορι Χαρντλ.
Μάλιστα, μιλώντας στη «ΝΒ», δήλωσε χαρακτηριστικά: «Πιστεύουμε πως όλα τα εμβόλια, που έχουν λάβει άδεια, είναι ασφαλή».
Ο Χαντλ ανέφερε, επίσης, πως σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΠΟΥ, οι θάνατοι που συνδέονται με την γρίπη Α φθάνουν στους 6.750 ανά τον κόσμο. Τα περισσότερα θύματα καταγράφονται στη βόρεια και τη νότια Αμερική, ενώ στην Ευρώπη έχουν χάσει τη ζωή τους περίπου 350 άνθρωποι. Παρόλα αυτά, παραδέχτηκε πως οι Ευρωπαίοι πολίτες, που δεν ανήκουν στις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες, παραμένουν καχύποπτοι απέναντι στο εμβόλιο.
Τι προτείνει, όμως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας; «Είναι βέβαια προσωπική υπόθεση του καθενός, το εάν θα κάνει ή όχι το εμβόλιο», πρόσθεσε ο Γκρέγκορι Χάρντλ και συνέχισε: «Για μας η λογική του εμβολίου είναι ξεκάθαρη: να αποφύγουμε θανάτους και παρενέργειες. Όπου, πάντως, έχουν σημειωθεί παρενέργειες είναι ελαφράς μορφής».

Πηγή: www.pathfinder.gr

Τα παράκτια οικοσυστήματα της Ελλάδας κινδυνεύουν

Έκθεση του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ), αναφέρει ότι εννέα παράκτιες περιοχές της χώρας είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στον ευτροφισμό που δημιουργείται εξαιτίας της ρύπανσης, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Καθημερινή».

Ο Κόλπος της Ελευσίνας, ο Εσω Σαρωνικός Κόλπος, ο Κόλπος της Θεσσαλονίκης, ο Αμβρακικός και η Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, κινδυνεύουν από το φαινόμενο του ευτροφισμού, ενώ ο Παγασητικός Κόλπος, ο Αργολικός, ο Πατραϊκός και ο Κόλπος του Ηρακλείου, επηρεάζονται σημαντικά από το ίδιο φαινόμενο, αλλά και από επίγειες δραστηριότητες.

Ευτροφισμός είναι η αυξημένη συγκέντρωση θρεπτικών στοιχείων που «πολλαπλασιάζει» άλγες και βακτήρια, τα οποία «κλέβουν» το οξυγόνο από τα ψάρια.

Κάθε χρόνο, η ευφορία που προκαλείται από την αναγγελία των Γαλάζιων Σημαιών για τις ελληνικές τουριστικές ακτές (φέτος 430), θέτει στο περιθώριο την κατάσταση που αποκαλύπτει, το Εθνικό Πρόγραμμα Συστηματικής Παρακολούθησης Θαλάσσιας Ρύπανσης με μετρήσεις σε 139 σημεία των ελληνικών θαλασσών, στο πλαίσιο του Μεσογειακού προγράμματος MEDPOL.

Τα τελευταία αποτελέσματα του προγράμματος, δείχνουν ότι τα περιβαλλοντικά προβλήματα στα παράκτια οικοσυστήματα, οφείλονται κυρίως στα επεξεργασμένα αστικά και βιομηχανικά υγρά απόβλητα που δέχονται και στις απορροές από τις γεωργικές περιοχές.

Κύρια πηγή αζώτου στα παράκτια οικοσυστήματα είναι οι γεωργικές απορροές που συνεισφέρουν από το 45% (στα νησιά του Αιγαίου) μέχρι 70% (στην ανατολική Πελοπόννησο) του συνολικού φορτίου.

Στο Κόλπο της Ελευσίνας παρατηρείται η μεγαλύτερη ρύπανση, αφού εκεί καταλήγουν ανεπεξέργαστα βιομηχανικά υγρά απόβλητα από ναυπηγεία, διυλιστήρια πετρελαίου, βιομηχανία τσιμέντου, χαρτιού, απορρυπαντικών και τροφίμων.

Στον Εσω Σαρωνικό Κόλπο,ο οποίος δέχεται επεξεργασμένα αστικά υγρά απόβλητα της πρωτεύουσας και επεξεργασμένα βιομηχανικά απόβλητα, παρατηρούνται, περιστασιακά, φαινόμενα ευτροφισμού και υψηλότερες συγκεντρώσεις οργανοκασσιτερούχων ενώσεων.

Ο Κόλπος της Θεσσαλονίκης δέχεται επεξεργασμένα αστικά και βιομηχανικά απόβλητα της πόλης και της Βιομηχανικής Περιοχής Καλοχωρίου, ενώ ο Αμβρακικός δέχεται τα λύματα της Άρτας, αλλά και γεωργικές απορροές.

Η Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου δέχεται τα μερικώς επεξεργασμένα λύματα της πόλης και γεωργικές απορροές, που σε συνδυασμό με τα αβαθή νερά την καθιστούν επιρρεπή στον ευτροφισμό.

Ο Παγασητικός Κόλπος εμφανίζει κατά καιρούς υψηλές συγκεντρώσεις θρεπτικών και οργανικού φορτίου που συνδέονται με περιστατικά ευτροφισμού και υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων.

Σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια δείχνουν ότι ο ευτροφισμός, τα βαρέα μέταλλα και η τουριστική ανάπτυξη είναι οι κυριότερες απειλές και για λιβάδια Ποσειδωνίας (υποθαλάσσια φυτά).

Πηγή: econews

Οι λάμπες διαρκείας χάνουν τη φωτεινότητά τους;

Οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας μπορεί να χάσουν μέχρι και 40% της φωτεινότητάς τους σε λίγα χρόνια, εξαιτίας ενός σχεδιαστικού λάθους, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Ελευθεροτυπία, η οποία επικαλείται νέα βρετανική μελέτη του Ινστιτούτου Μηχανολογίας και Τεχνολογίας.

Αυτό σημαίνει ότι εκατομμύρια λαμπτήρες φθορισμού πιθανότατα θα χρειαστεί να αντικατασταθούν πριν την ημερομηνία λήξης τους.

Οι λάμπες διαρκείας χρησιμοποιούν το ένα πέμπτο περίπου της ενέργειας των συμβατικών λαμπτήρων, γεγονός που σημαίνει ότι εξοικονόμηση χρημάτων για τον καταναλωτή και προστασία του περιβάλλοντος.

Ωστόσο, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, η νέα μελέτη προειδοποιεί ότι ακόμα και οι ποιοτικές λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας χάνουν σημαντικό μέρος από τη φωτεινότητά τους με το πέρασμα του χρόνου, το οποίο μπορεί να φθάσει και το 20% από τη συνολική διάρκεια των 8.000 ωρών ζωής τους.

Οι πιο χαμηλής ποιότητες λάμπες διαρκείας ενδέχεται να χάσουν ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό, έως το 40%, με συνέπεια η λάμπα να είναι στην αρχή φωτεινή όσο μια παραδοσιακή λάμπα 100 βατ, αλλά να καταλήγει να βγάζει φως όσο μια λάμπα 60 βατ.

Σύμφωνα με την έκθεση του Ινστιτούτου Μηχανολογίας και Τεχνολογίας, ορισμένοι κατασκευαστές τέτοιων λαμπτήρων «φουσκώνουν» σκοπίμως, στις διαφημίσεις τους, την ποσότητα φωτός που εξ αρχής βγάζει η λάμπα.

Οι λάμπες διαρκείας εκπέμπουν φως όταν το ηλεκτρικό ρεύμα περάσει μέσα από ένα σωλήνα γεμάτο με αέριο. Το αέριο λάμπει με υπεριώδη ακτινοβολία, που φωτίζει την επικάλυψη λευκού φωσφόρου στο εσωτερικό του σωλήνα.

Το πρόβλημα, κατά τους Βρετανούς ερευνητές είναι ότι σταδιακά αυτή η επικάλυψη χάνει ένα μέρος από την ικανότητά της να φωτίζεται και ως εκ τούτου η λάμπα γίνεται πιο αχνή.

Άλλες λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας, όπως αλογόνου ή LED, δεν παρουσιάζουν ανάλογο πρόβλημα.

Πήγη: econews

Ασωπός: πακέτο προτάσεων από το ΤΕΕ

Έκθεση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ) για την κατάσταση που επικρατεί στο ποταμό Ασωπό, αναφέρει ότι επιβάλλεται άμεση παρέμβαση του κράτους για να δοθούν λύσεις για το εν λόγω πρόβλημα, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Το Βήμα».

Η ομάδα εργασίας του ΤΕΕ διαπίστωσε παντελή έλλειψη σχεδιασμού για την ύπαρξη οργανωμένων υποδοχέων των δραστηριοτήτων των 1,500 βιομηχανικών και βιοτεχνικών μονάδων της περιοχής του Ασωπού.

Η εν λόγω έκθεση παραδόθηκε στην υπουργό Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη από τον πρόεδρο του ΤΕΕ Γιάννη Αλαβάνο.

Η περίπτωση της ρύπανσης του ποταμού Ασωπού αποτελεί δείγμα περιφρόνησης της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος. Απαιτείται άμεση παρέμβαση της πολιτείας, προκειμένου να εφαρμοσθούν οι νόμοι, τονίζεται χαρακτηριστικά στην εν λόγω έκθεση.

Η κατανάλωση νερού με υψηλές συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου (CrVΙ) επιβαρύνει τον ανθρώπινο οργανισμό όχι μόνο μέσω της κατάποσης αλλά και μέσω της δερματικής επαφής και της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών.

Επίσης στα συμπεράσματα της έκθεσης, αναφέρεται ότι στην περιοχή Οινοφύτων-Σχηματαρίου. Μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί οργανωμένο σχέδιο για τη δημιουργία απαραίτητων υποδομών.

Στην εν λόγω έκθεση, αναφέρεται ένα πακέτο προτάσεων για την επίλυση του τεράστιου προβλήματος της ρύπανσης του ποταμού Ασωπού.

Στο πακέτο προτάσεων περιλαμβάνεται, μεταξύ των άλλων, η εφαρμογή Σχεδίου Διαχείρισης και Προγράμματος Παρακολούθησης της λεκάνης απορροής του ποταμού Ασωπού, ο καθαρισμός της παρόχθιας ζώνης του Ασωπού για την εξασφάλιση πρόσβασης και ελέγχου καθ όλο το μήκος του ποταμού, η ανάπτυξη online συστήματος για την τακτική παρακολούθηση της ποιότητας των επιφανειακών νερών του ποταμού Ασωπού και των υπόγειων νερών της περιοχής, η εγκατάσταση αντιρρυπαντικών συστημάτων σε όλες τις μονάδες των οποίων τα απόβλητα περιέχουν τοξικές ουσίες, η διαμόρφωση πλαισίου δράσεων και νομοθετικών ρυθμίσεων για το πόσιμο νερό και τη διαχείριση των υδατικών πόρων κ.ά.

Πηγή: econews

Είδαμε και μας άρεσε - "Η εγγονή του Αϊ Βασίλη και τα μπισκότα της αγάπης"

Η εγγονή του Αϊ-Βασίλη επιστρέφει με νέες περιπέτειες! Όταν ο παππούς της αρρωσταίνει, παραμονές των γιορτών, η μικρή μας έχει μια ωραία ιδέα: μαζί με τη μητέρα της και τα ξωτικά θα στρωθούν στη δουλειά και θα φτιάξουν για όλα τα παιδιά του κόσμου μπισκότα, τα μπισκότα της αγάπης. Και καθώς ο διάσημος παππούς της αναρρώνει, η εγγονή του Αϊ-Βασίλη μαθαίνει πόσο σημαντικό είναι να προσφέρει σε όσους έχουν ανάγκη.
Μια τρυφερή ιστορία για την αυταπάρνηση και την αλληλοβοήθεια, τη σχέση των παιδιών με τους ηλικιωμένους και το νόημα των γιορτών.

Χιλιάδες νέα "εξωτικά" πλάσματα ανακαλύφθηκαν στα μεγάλα βάθη των ωκεανών της Γης

Τα μονίμως ολοσκότεινα βάθη των ωκεανών του πλανήτη αποτελούν κατοικία πολύ περισσότερων πλασμάτων από ό,τι νόμιζαν μέχρι τώρα οι επιστήμονες, οι οποίοι ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν στα παγωμένα νερά συνολικά 17.650 θαλάσσια είδη, που ζουν σε βάθος από 200 μέτρα (όπου δεν υπάρχει πια ηλιακό φως) μέχρι 5 χιλιόμετρα. Από αυτά, τα 5.722 ζουν σε βάθος μεγαλύτερο από τα 1.000 μέτρα. Μέχρι πριν λίγα χρόνια, η άβυσσος των ωκεανών εθεωρείτο μια έρημος γυμνή από ζωή, αλλά τώρα πια αυτή η εικόνα έχει ανατραπεί. Σήμερα τα αιώνια σκοτάδια των βυθών αντιμετωπίζονται ως το μεγαλύτερο και πιο παράξενο οικοσύστημα της Γης.
Τα νέα στοιχεία προέκυψαν από την ευρύτερη δεκαετή διεθνή πρωτοβουλία για την "Απογραφή της Θαλάσσιας Ζωής", η οποία ολοκληρώνεται τον Οκτώβριο του 2010 και οι σχετικές ανακοινώσεις έγιναν από τον υπεύθυνο ωκεανογράφο Ρόμπερτ Κάρνεϊ του πολιτειακού πανεπιστημίου της Λουιζιάνα των ΗΠΑ, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ και τους "Τάιμς του Λονδίνου". Η Απογραφή, με τη συμμετοχή 2.000 επιστημόνων από 80 χώρες, μέχρι τώρα (μέσα από 210 αποστολές) έχει καταγράψει συνολικά περίπου 235.600 θαλάσσια είδη και αναμένεται να ανακαλύψει και ακόμη περισσότερα μέχρι την ολοκλήρωσή της σε ένα χρόνο.
Φωσφορίζουσες μέδουσες, μεγάλα σκουλήκια που τρώνε πετρέλαιο, τεράστιες γαρίδες και καλαμάρια, καβούρια, κοράλλια, σπάνιοι καρχαρίες και άλλα πιο εξωτικά πλάσματα, όπως τα σιφωνοφόρα (μεγαλύτερα και από γαλάζια φάλαινα), τα διαφανή θαλάσσια αγγούρια με πλοκάμια ή τα ζελατινοειδή οκτάποδα μήκους δύο μέτρων, με πτερύγια σαν αυτιά (που αποκαλούνται "Ντάμπο" γιατί μοιάζουν με το γνωστό καρτούν-ελέφαντα), αποτελούν μέρος των οικοσυστημάτων των σκοτεινών βυθών.
"Η ποικιλία της ζωής στα μεγάλα βάθη είναι πολύ, πολύ μεγαλύτερη από ό,τι πιστεύαμε. Η άβυσσος δεν είναι πια μια μαύρη τρύπα", δήλωσε ο Κάρνεϊ, ο οποίος πρόσθεσε ότι ο πραγματικός αριθμός των ειδών κάτω από το βάθος των 200 μέτρων είναι κατά εκατοντάδες ή και χιλιάδες φορές μεγαλύτερος από τα 17.650 είδη που έχουν βρεθεί μέχρι τώρα. "Η πανίδα της αβύσσου είναι τόσο πλούσια σε βιοποικιλότητα και τόσο άγνωστη μέχρι σήμερα, που η ανακάλυψη ενός γνωστού είδους αποτελεί μια ανωμαλία", ανέφερε χαρακτηριστικά ο δρ Ντέηβιντ Μπίλετ, του Εθνικού Ωκεανογραφικού Κέντρου της Βρετανίας.
Το φως συνήθως δεν μπορεί να διαπεράσει τα νερά κάτω από το βάθος των 200 μέτρων. Πέρα από αυτό το βάθος, όπου δεν μπορούν πια να φυτρώσουν υποθαλάσσια φυτά, τα θαλάσσια πλάσματα πρέπει, για να επιβιώσουν, να εκμεταλλευτούν τα βακτήρια (π.χ. αυτά που διασπούν το μεθάνιο ή το πετρέλαιο) ή να βρουν τροφή που βυθίζεται σαν βροχή από τα επιφανειακά νερά (από μικροσκοπικά νεκρά πλάσματα μέχρι πτώματα φαλαινών).
Πολλά πλάσματα των βυθών δημιουργούν το δικό τους φως για να μπορούν να βλέπουν μέσα στο μόνιμο σκοτάδι, να βρίσκουν πιο εύκολα τη λεία τους ή να βοηθιούνται στο ζευγάρωμα. Ορισμένα τολμηρά πλάσματα των επιφανειακών φωτισμένων νερών τολμούν να κάνουν εξερευνήσεις στη σκοτεινή άβυσσο, όπως ένας θαλάσσιος ελέφαντας, τον οποίο οι επιστήμονες βρήκαν σε βάθος 2.388 μέτρων.
Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι μερικά πλάσματα, όπως τα σκουλήκια-γεωτρύπανα που ζουν κάτω από τα 500 μέτρα βάθος και τρέφονται με τη διάσπαση του πετρελαίου και του μεθανίου, μπορούν να αποτελέσουν ένα πολύ αξιόπιστο βιολογικό δείκτη για το πού οι εταιρίες πετρελαίου μπορούν να βρουν στο βυθό ορυκτά καύσιμα, αντί να κάνουν πολυδάπανες γεωλογικές έρευνες και γεωτρήσεις στο βυθό.
Η μελέτη της σκοτεινής ωκεάνιας αβύσσου είναι ένα δύσκολο και πανάκριβο έργο, που γίνεται με τη βύθιση καμερών, την χρήση σόναρ και ειδικών ρομποτικών σκαφών. Προς το παρόν, τα πιο αβυσσαλέα από όλα τα βάθη, τα λεγόμενα και "βάθη του 'Αδη", που φθάνουν σε βάθος μεγαλύτερο και από το Έβερεστ, παραμένουν ουσιαστικά εκτός της επιστημονικής έρευνας.
Οι επιστήμονες επεσήμαναν τα πρακτικά οφέλη από μια τέτοια εξερεύνηση, καθώς προστίθεται στις γνώσεις μας ένα τεράστιο γενετικό δυναμικό.Σύμφωνα με τη διάσημη ωκεανογράφο Σίλβια Έρλ, η βιομάζα στο βυθό μπορεί να υπερβαίνει τη βιομάζα στην επιφάνεια της Γης.

Πηγή: ΕΤ3